انواع کابل شبکه

یکی از مؤلفه‌های حیاتی در دامنه شبکه‌های کامپیوتری، سیم‌های ارتباطی هستند که انواع و اقسام مختلفی از آنها وجود دارد. بررسی متنوع این سیم‌ها یکی از جنبه‌های اساسی و در عین حال جزئی از آموزش هر تخصصی در زمینه شبکه است. تسلط بر این مفاهیم اساسی، پیش‌نیاز ضروری برای هر متخصص شبکه است تا بتواند به بهترین شکل ممکن یک ساختار شبکه کامپیوتری را تنظیم و مدیریت کند. اما سیم ارتباطی چه چیزی است؟ چه جایگاهی در ساختارهای مختلف از آن استفاده می‌شود؟ و چه انواع مختلفی از آن وجود دارد؟ در این مقاله، قصد داریم با معرفی انواع سیم‌های ارتباطی به عنوان یکی از اجزاء اساسی در تجهیزات غیرفعال شبکه، به سوالات اینچنینی پاسخ دهیم. با ما همراه شوید.

کابل شبکه چیست؟

تعریف کابل شبکه یا کابل لن به صورت خلاصه می‌تواند اینگونه باشد: “کابلی که به منظور ارتباط، تبادل داده، اشتراک‌گذاری و اتصال دستگاه‌های یک شبکه به یکدیگر یا به سایر شبکه‌ها استفاده می‌شود، به عنوان کابل شبکه یا کابل لن شناخته می‌شود.” با این حال، این کابل‌ها بسیار متنوع هستند و نوع آنها به ویژگی‌های توپولوژی، پروتکل، اندازه شبکه (LAN یا WAN) و حتی رنگ بندی مناسب برای کاربرد مورد نظر، مرتبط است.

انواع کابل شبکه

آگاهی از انواع کابل‌های شبکه برای کاربران در فرآیند خرید بسیار حیاتی و ضروری است، زیرا در غیر اینصورت، علاوه بر از دست دادن بهترین عملکرد شبکه، ممکن است با اختلالات و آسیب‌هایی مواجه شویم. در حوزه شبکه‌های محلی (LAN) به طور کلی چهار دسته اصلی کابل شبکه وجود دارد که در ادامه به توضیحات جامع و دقیق هر یک می‌پردازیم:

1. Twisted Pairs (زوج تابیده شده)
2. Coaxial (کواکسیال)
3. Fiber Optic (فیبر نوری)

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مشخصات دوربین سانل کلیک کنید .

Twisted Pairs (زوج تابیده شده)

کابل زوج به هم تابیده یا Twisted Pair یکی از کابل‌های پرکاربرد در حوزه شبکه‌هاست و برای انتقال داده‌ها به کار می‌رود. این نوع کابل با ساختاری مشابه کابل‌های تلفن عمل می‌کند. در ساختار این کابل، هر کدام از چهار زوج سیم تابیده شده دارای رنگ خاصی هستند. هر زوج متشکل از دو سیم تابیده به یکدیگر است.

رشته‌های داخلی کابل از رساناهای مسی ساخته شده‌اند و دور خود را با یک روکش رنگی محافظت می‌کنند. این رشته‌های مسی می‌توانند به صورت مفتولی یا رشته‌ای باشند. در کابل مفتولی، از چندین لایه رشته نازک مسی به جای یک رشته رسانای مسی ضخیم استفاده می‌شود.

سوکت‌های استفاده شده در این کابل‌ها مشابه سوکت تلفن بوده و به صورت RJ45 طراحی شده‌اند. تفاوت کابل شبکه با پچ کورد نه تنها در متراژ و طول، بلکه در نوع سوکت نیز وجود دارد. پچ کورد در دو سر خود دارای سوکت‌هایی است که در کارخانه نصب شده‌اند، در حالی که برای کابل شبکه، متراژ مورد نیاز برش داده شده و به سادگی سوکت‌ها را می‌توان نصب کرد.

 تفاوت کابل شبکه Crossover با Straight نیز در جهت سوکت زدن کابل و تبادل داده بین دستگاه‌ها حائز اهمیت است.

انواع کابل زوج تابیده از نظر سرعت و پهنای باند عبارتند از:

کابل Cat1

برای اتصال تلفن‌ها به کار می‌رود و قابلیت انتقال ترافیک شبکه‌های کامپیوتری را ندارد. این نوع کابل به صورت پیچ خورده طراحی نشده است. شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات یکپارچه دیجیتال و خدمات تلفن عمومی از کابل Cat1 استفاده می‌کنند.

کابل‌های CAT2 و CAT3

این دسته از کابل‌ها قابلیت انتقال ترافیک شبکه و داده را دارند، اگرچه ممکن است برای اتصال تلفن هم به کار روند. با این حال، با توجه به هزینه‌های بالا، استفاده از کابل Cat1 به عنوان یک گزینه به صرفه‌تر محسوب می‌شود. کابل Cat2 عمدتاً برای شبکه‌های حلقه‌ای (Token Ring Network) استفاده می‌شود و حداکثر سرعت 4 مگابیت را پشتیبانی می‌کند. با توسعه شبکه‌ها و افزایش سرعت دستگاه‌ها، کابل Cat2 دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و به نوعی منسوخ شده است.

کابل Cat4 و Cat5

این دو نوع کابل از چهار جفت سیم مسی تابیده به هم تشکیل شده‌اند. کابل شبکه Cat5 نسبت به Cat3 از پیچ و تاب بیشتری برخوردار است که این امر امکان دسترسی سریع‌تر به سرعت و طول کابل را فراهم می‌کند. پیچش هر یک از زوج‌های سیم تضمین می‌کند که هر گونه تداخل یا حذف یک سیم و بروز مشکلات ممکن است. کابل Cat3 حداکثر سرعت 10 مگابیت در ثانیه را پشتیبانی می‌کند، در حالی که کابل Cat4 قابلیت ساپورت سرعت 16 مگابیت در ثانیه را دارد. کابل محبوب Cat5 در حال حاضر توسط کابل شبکه Cat5e جایگزین شده است که مشخصات بهتری داشته و سرعت 1 گیگابیت را پشتیبانی می‌کند. علاوه بر تفاوت در سرعت، این دو کابل هیچ تفاوت دیگری با یکدیگر ندارند. همچنین، نکته مهم این است که تفاوت در نوع مغزی کابل شبکه نیز بر عملکرد آن تأثیرگذار است.

کابل شبکه Cat6

کابل شبکه Cat6 به طور اصلی برای شبکه‌های گیگابیتی طراحی شده است، هرچند که استانداردهایی برای پشتیبانی از کابل Cat5e نیز با سرعت 1 گیگابیت وجود دارند. می‌توان گفت که کابل Cat6 شباهت زیادی به Cat5e دارد، با این تفاوت که دارای فاصله فیزیکی بین 4 زوج سیم است تا اثر الکترومغناطیسی را کاهش دهد، و همچنین قیمت آن نسبت به کابل Cat5e کمی بیشتر است. Cat6 قادر به پشتیبانی از سرعت 1 گیگابیت برای طول 100 متر و سرعت 10 گیگابیت در ثانیه برای طول 55 متر است. بسیاری از زیرساخت‌های امروزی از کابل شبکه Cat6 بهره می‌برند، اما در صورت استفاده از این نوع کابل، حائز اهمیت است که تمام اجزای شبکه مانند پچ پنل، سوکت، پچ کورد و غیره از استاندارد Cat6 پشتیبانی کنند.

کابل شبکه Cat7

کابل شبکه Cat7 با قابلیت پشتیبانی از سرعت 10 گیگابیت در ثانیه در طول 100 متر می‌باشد. این کابل با داشتن 4 محافظ جداگانه برای هر یک از 4 زوج سیم به همراه یک شیلد کلی، از تداخل سیگنال و تداخل الکترومغناطیسی محافظت می‌کند. از آنجا که کابل Cat7 به تازگی معرفی شده است، در شبکه‌های معمولی به نسبت کمتر به کار رفته است. این نوع کابل به علت سرعت بالای 10 گیگابیتی، به عنوان بخشی از زیرساخت شبکه در ارتباط با سرورها، سوئیچ‌های شبکه و دستگاه‌های ذخیره‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، قیمت کابل شبکه Cat7 نسبت به کتگوری‌های دیگر و همچنین برندهای مختلف، بیشتر است.

کابل Cat8

کابل Cat8، آخرین نسل از انواع کابل‌های شبکه است که به دو نسخه Cat8.1 و Cat8.2 تقسیم می‌شود. این دو نسخه در نوع سوکت قابل نصب به کابل تفاوت دارند، اما به طور کلی می‌توان گفت که استفاده از این کابل هنوز بسیار محدود بوده و برای اکثر شبکه‌ها توصیه نمی‌شود. کابل Cat8 حداکثر سرعت انتقال داده را به 100 گیگابیت بر ثانیه دارد، که می‌تواند این سرعت را تا حداکثر 35 متر پشتیبانی کند. این کابل با استفاده از ساختار پیش‌فرض SFTP تولید می‌شود و با روکش‌های ضخیمی که دارد، به عنوان یک کابل ضد آتش محسوب می‌شود. استفاده از روکش‌های ضخیم به این کابل این قابلیت را می‌دهد که مقاومت در برابر آتش را داشته باشد.

Coaxial (کواکسیال)

کابل کواکسیال یا “هم‌محور” چیست؟ این نوع کابل، به طور فارسی با نام “هم‌محور” شناخته می‌شود و به عنوان یک کابل مختص آنتن‌های آنالوگ و دیجیتال استفاده می‌شود. این کابل‌ها به دلیل هزینه‌های بالا برای نصب و نگهداری، افت سیگنال در فواصل طولانی، مشکلات درگاه و عدم پشتیبانی از آن در شبکه‌ها، کاهش ترجیح استفاده از آنها را به همراه داشته‌اند. اما لازم به ذکر است که این کابل‌ها به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر نویز، همچنان در برخی استفاده‌ها کاربرد دارند. در گذشته، خرید کابل شبکه لگراند از این ساختار، موضوع مورد بحث بسیار بوده است، اما امروزه این نوع کابل به دلیل کمبودهای ذکر شده و عدم تطابق با نیازهای فناوری مدرن، در بازار شبکه ایران تقریباً مورد توجه کمتری قرار گرفته است.

Fiber Optic (فیبر نوری)

کابل فیبر نوری، به عنوان یکی از انواع کابل‌های شبکه، معمولاً در شبکه‌های پرسرعت به کار می‌رود و از نظر هزینه گران‌قیمت است. این کابل‌ها از یک رشته باریک و بلند شفاف، معمولاً از شیشه یا پلاستیک، برای انتقال نور استفاده می‌کنند. نور از یک سر این رشته وارد شده و از سر دیگر آن خارج می‌شود.

تفاوت اصلی بین کابل زوج به‌هم تابیده و کابل فیبر نوری در ساختار این دو نوع است. برای تولید فیبر نوری، ابتدا ساختار آن در یک میله شیشه‌ای مشخص به نام پیش‌سازه از جنس سیلیکا ایجاد می‌شود. سپس، در یک فرایند جداگانه، این میله کشیده شده و به فیبر تبدیل می‌شود، بدون داشتن رشته رسانای داخلی که در کابل زوج به‌هم تابیده وجود دارد.

کابل فیبر نوری علاوه بر استفاده در شبکه‌ها، در حوزه‌های مختلفی از جمله مخابرات، حسگرها، پزشکی، نظامی و روشنایی نیز به کار می‌رود.

برای دریافت اطلاعات در مورد محبوبیت دوربین سانل در ایران کلیک کنید .

نحوه ساخت انواع کابل شبکه

ساخت انواع کابل شبکه شامل دو نوع اصلی کابل است: کابل‌های مستقیم (Straight-Through) و کابل‌های متقاطع (Crossover).

ابزار و مواد مورد نیاز:

1. کابل شبکه CAT5e یا CAT6
2. کانکتورهای RJ45
3. آچار پرس RJ45 (Crimping Tool)
4. کاتر کابل (Cable Cutter)
5. تستر کابل شبکه (Network Cable Tester)

ساخت کابل مستقیم (Straight-Through Cable):

کابل مستقیم برای اتصال دستگاه‌های مختلف به یکدیگر استفاده می‌شود، مانند اتصال کامپیوتر به سوئیچ یا روتر.

1. یک سر کابل را با استفاده از کاتر کابل ببرید و حدود 2.5 سانتی‌متر از جلد بیرونی کابل را جدا کنید.
2. سیم‌های داخلی را به ترتیب یکی از استانداردهای T568A یا T568B مرتب کنید.
3. سیم‌ها را مرتب کنید و به هم بپیچید تا هم‌تراز شوند.
4. سیم‌ها را به کانکتور RJ45 وارد کنید، به طوری که ترتیب رنگ‌ها حفظ شود.
5. با استفاده از آچار پرس، کانکتور را پرس کنید.
6. این مراحل را برای سر دیگر کابل نیز تکرار کنید.

ساخت کابل متقاطع (Crossover Cable):

کابل متقاطع برای اتصال مستقیم دو دستگاه مشابه مانند دو کامپیوتر به یکدیگر استفاده می‌شود.

1. یک سر کابل را با استفاده از کاتر کابل ببرید و حدود 2.5 سانتی‌متر از جلد بیرونی کابل را جدا کنید.
2. سیم‌های داخلی را به ترتیب استاندارد T568A مرتب کنید.
3. سیم‌ها را مرتب کنید و به هم بپیچید تا هم‌تراز شوند.
4. سیم‌ها را به کانکتور RJ45 وارد کنید و با آچار پرس، کانکتور را پرس کنید.
5. سر دیگر کابل را به ترتیب استاندارد T568B مرتب کنید و همان مراحل را تکرار کنید.

تست کابل:

پس از ساخت کابل، حتماً با استفاده از تستر کابل شبکه، اتصال‌ها را بررسی کنید تا از صحت کار اطمینان حاصل کنید. تستر کابل می‌تواند اتصال‌ها را از نظر قطع بودن، اتصال کوتاه و ترتیب صحیح سیم‌ها بررسی کند.

نکات مهم:

• همیشه اطمینان حاصل کنید که ترتیب رنگ‌بندی سیم‌ها به درستی رعایت شده است.
• از ابزارهای مناسب و با کیفیت برای برش و پرس کانکتور استفاده کنید تا کابل‌ها به درستی کار کنند.
• هنگام کار با کابل‌ها، از دقت و نظم برخوردار باشید تا از ایجاد مشکلات آینده جلوگیری شود.

با رعایت این مراحل، شما می‌توانید انواع کابل‌های شبکه را به درستی بسازید و از آنها برای اتصال دستگاه‌های شبکه خود استفاده کنید.